اندازه‌گیری و تحلیل تأثیر سرمایه‌گذاری تحقیق و توسعه (R&D) بین‌المللی کشاورزی بر بهره‌وری کل عوامل تولید کشاورزی در ایران

امروزه یکی از مهم‌ترین شاخص‌های لازم برای تصمیم‌گیری به منظور سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه (R&D;) کشاورزی بین‌المللی مفهوم نرخ بازگشت سرمایه‌گذاری در آن است. به‌رغم اهمیت تحقیق و توسعه کشاورزی در انباشت دانش و ایجاد نوآوری در محصولات بخش کشاورزی در پژوهش حاضر با استفاده از رهیافت آلمون و با جمع‌آوری داده‌های پژوهش از طریق سایت‌ها و منابع آماری داخلی و خارجی نظیر جهاد کشاورزی، بانک مرکزی و سازمان فائو برای بازه زمانی (1387-1358)، به بررسی تأثیر تحقیق و توسعه کشاورزی بین‌المللی بر بهره‌وری کل عوامل تولید کشاورزی در ایران پرداخته شد.نتایج مطالعه نشان داد که اثر تحقیق و توسعه شرکای تجاری (بین‌المللی) در بهره‌وری کشاورزی مثبت و معنی‌دار بوده و بعد از گذشت چهار سال از سرمایه‌گذاری در آن، اثر خود را نمایان می‌کند و این اثر تا سه سال در بخش کشاورزی ادامه می‌یابد. بر اساس یافته‌های این تحقیق، میزان کشش بلند‌مدت تحقیقات کشاورزی بین‌المللی (شرکای تجاری) بر بهره‌وری کل این بخش در ایران 18/0 برآورد شده است. همچنین با استفاده از روش‌شناسی محاسبه IRR، میانگین نرخ بازگشت سرمایه‌گذاری تحقیق و توسعه کشاورزی بین‌المللی در طی دوره مورد مطالعه 38 درصد برای بخش کشاورزی کشور برآورد شد که در مقام مقایسه با میانگین آن برای کشورهای در حال توسعه یعنی رقم 52 درصد کمیت پایینی است. در نهایت می‌توان گفت علت پایین بودن نرخ بازگشت سرمایه تحقیقاتی شرکای تجاری در ایران برای بخش کشاورزی از یک طرف کم توجهی در انتخاب شرکای تجاری مناسب از نظر سرریز دانش کشاورزی و از طرف دیگر ارتباطات کم بخش کشاورزی کشور با مراکز تحقیقات کشاورزی معتبر جهانی است.